Travma, türü ve yoğunluğu bakımından farklılık gösterebilen olumsuz ve yıkıcı nitelikteki olaylar olarak tanımlanır. Çocukluk çağı travmaları, kişinin psikolojik ve sosyal gelişimini derinden etkilemesi açısından ruhsal yapılanmaya yönelik en ağır şiddet türü olarak kabul edilebilir. Çocukluk çağı travmaları bireyin 18 yaşından önce maruz kaldığı istismar (fiziksel, duygusal ve cinsel istismar) ve ihmal (fiziksel ve duygusal ihmal) yaşantılarının genel adıdır. İstismar kavramı, çocuğun fiziksel, duygusal, zihinsel ve toplumsal gelişimine zarar veren her türlü aktif davranış olarak tanımlanırken; ihmal ise çocuğun beslenme, bakım, gözetim, eğitim gibi ihtiyaçlarının karşılanmamasını içeren daha pasif davranışlardır.
Yaşamımızın diğer dönemlerine kıyasla büyüme ve gelişme döneminin en hızlı olduğu çocukluk ve ergenlik döneminde karşı karşıya kaldığımız yaşam olaylarının ruh sağlığımız üzerindeki etkisi daha fazladır. Çocuğun güvenli ve istikrarlı bir ortamda büyümesi yetişkinlik dönemindeki iyi oluş halinin yordayıcısıdır. Çocukluk yılları istismar, ihmal gibi olumsuz yaşam olaylarıyla dolu olan bir kişinin sağlıklı ve mutlu bir yaşamı etkili bir şekilde oluşturmak için yeterli donanımı olmayacaktır.
Erken dönemde karşı karşıya kalınan önemli stres kaynaklarından biri olan çocukluk çağı travmaları, kişinin yalnızca çocukluk dönemini etkilemekle kalmayıp yetişkinlik dönemini de etkilemeye devam eder. Bu travmalar bilişsel, duygusal, davranışsal ve sosyal problemlerin oluşmasına temel hazırlar. Özellikle erken yaşlarda istismar ve ihmalin farklı türlerine maruz kalınması kişinin nörobiyolojik gelişimini olumsuz etkiler. Ayrıca eğer istismar ve ihmal anne-baba gibi çocuğa bizzat bakım veren kişiler tarafından gerçekleştirildiyse çocuğun benlik saygısı, dünyayı algılayışı ve insanlarla olan ilişkileri bundan zarar görür.
Dolayısıyla erken dönemde karşılaşılan travmatik yaşantılar depresyon başta olmak üzere yetişkinlik dönemindeki birçok psikiyatrik da rahatsızlıkla ilişkilidir. Çocukluk çağı travmalarının ilişkili olduğu diğer psikiyatrik rahatsızlıklar şu şekildedir: Travma sonrası stres bozukluğu, depresyon, anksiyete bozuklukları (panik bozukluk, sosyal anksiyete bozukluğu), obsesif kompulsif bozukluk, madde kullanım bozukluğu, kişilik bozuklukları (özellikle borderline), yeme bozuklukları, somatizasyon bozukluğu, bipolar bozukluk ve psikotik bozukluklar. Ayrıca araştırmalara göre özellikle cinsel ve fiziksel istismar, ilerleyen yıllardaki intihar girişimi riskini arttırmaktadır. Ek olarak daha uzun süre ve daha fazla kişi tarafından istismar ve ihmale maruz kalan çocukların göreceği zararın da daha fazla olması beklenir.
Kişinin hem çocukluk hem yetişkinlik dönemindeki birçok problemle ilişkili olan çocukluk çağındaki istismar öykülerinin gerçekleşmesinin önlenmesi adına koruyucu sağlık hizmetleri kapsamında; aileden başlayan sosyal destek, eğitim ve riskli gruplardaki çocukların takibi çok önemlidir. Travmatik yaşantı gerçekleştiğinde ise yapılması gereken ilk şey travma maruziyetinin bir an önce sonlandırılmasıdır. Travma yaşantısı sonlandırılsa da istismar ve ihmalin kısa ve uzun süreli etkilerinin kişinin işlevselliğini ve iyi oluş halini olumsuz anlamda etkilememesi adına kişinin çocukluk çağında ve sonrasında ruh sağlığı çalışanlarından destek alması gerekebilir.
